Van 24 februari tot 1 maart 2022 wordt in Hongarije het Busójárás-festival gevierd. Het zesdaagse festival vindt plaats in Mohács en is bedoeld om de winter te verjagen en de lente te verwelkomen. Een goede reden voor een feestje! Daarnaast is het Busójárás-festival het startschot voor het Hongaarse festivalseizoen. Want festivals organiseren, dat kunnen ze goed in Hongarije.
- Hier vind je mijn top 10 met mooiste plekken in Hongarije
- Hier vind je tips over wat je kunt doen in Hongarije
- Kijk hier voor adresjes om te overnachten in Hongarije
- Lees hier tips over de mogelijke routes naar Hongarije
- Hier verzamel ik mooie reizen naar Hongarije van verschillende reisorganisaties en hier actuele kortingen en gratis extra’s
Het Hongaarse Busójárás-festival in het kort
Wat kun je verwachten van het Busójárás-festival in Hongarije? Wat denk je van:
- 6 dagen lang festiviteiten
- 6 kampvuren
- 15 festivallocaties
- 140+ activiteitenprogramma’s
- 1.990 deelnemers in traditionele kostuums
- En meer dan 60.000 bezoekers
De hoofdrolspelers
De hoofdrolspelers van dit festival zijn:
De Busós: monsterlijke wezens met een houten masker, een langharige vacht, een broek die is opgevuld met stro en eventueel geborduurde kousen of bocskors (traditionele vetersandalen). Busós kunnen van alles bij zich hebben: een koeienbel, een ratelaar of een houten knots, maar ook een houten hooivork, een wasbord, een juk, bullenpezen, een pop in een houten tobbe of kalebassen. Vaak rijden ze rond op houten karren of versierde tractors. Het is onderdeel van de traditie geworden dat groepen Busós het tegen elkaar opnemen om te kijken wie de grappigste en origineelste nieuwe ideeën voor hun kostuums kan bedenken – waarbij ze aan de andere kant wel de tradities moeten respecteren.
De Szépbusók (“mooie Busós”): dit zijn meisjes en soms ook jongens in traditionele Šokci-klederdracht. Ze dragen ook een sluier voor hun gezicht. Ze hebben een belangrijke taak: ze wijzen de Busós de weg, want die kunnen vaak niet zo goed zien door hun maskers. Je zou ze dus kunnen zien als de ogen van de gemaskerde Busós. Ze lopen arm in arm met ze of gewoon naast ze.
De Busós worden begeleid door de Jankeles, die zijn gekleed in vodden en juten zakken over hun hoofden dragen. Zij moeten de mensen langs de route op afstand houden, vooral kinderen die de Busós zouden kunnen uitlachen of lastigvallen. Dat doen ze met meel, as of zaagsel – en soms een speelse tik als ze daarvoor dichtbij genoeg kunnen komen.
Kampvuren en kanonsalvo’s
Deze hoofdrolspelers zorgen er in Mohács in Hongarije dus voor dat de winter wordt verjaagd en de lente wordt verwelkomd. Dat doen ze met Busójárás (“Busó-lopen”), een traditie die zelfs op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat. Vroeger liepen de groepen Busós met veel kabaal langs de huizen, waar ze eten en drinken aangeboden kregen als ze de winter daar ritueel zouden verjagen en de bewoners het beste zouden toewensen. Deze traditie heeft zich ontwikkeld tot een feestelijke optocht door de hele stad, waarbij de Busós worden begeleid door volksmuzikanten.
Het begint allemaal op vastenzondag. Dan steken de Busós de Donau over om aan hun optocht te beginnen. Hierbij laten ze de winter in een doodskist wegdrijven op de rivier. Op deze avond wordt ook het grootste kampvuur aangestoken. Het centrum van de feestelijkheden vind je op het Széchenyi-plein in Mohács, met onder andere kanonsalvo’s en grote kampvuren.
De meeste toeristen die het festival bezoeken, komen voor het weekend. Maar de inwoners van Mohács feesten gewoon door en ontdoen zich op dinsdag nogmaals van de winter door een doodskist te verbranden in een kampvuur op het centrale plein.
Meer over de maskers
De maskers van de Busós worden gemaakt door professionele maskermakers, die allemaal hun eigen karakteristieke stijl hebben. Maar volgens sommigen ben je alleen een echte Busó als je je eigen masker maakt. De maskers zorgen voor een belangrijk aspect van Busójárás: “poklade”, oftewel transformatie. Achter hun maskers ondergaan de Busós een transformatie, waarbij ze dichter bij hun instincten komen te staan en zich vrij voelen van begrenzingen in tijd en ruimte. In deze toestand kunnen allerlei dingen gebeuren die normaal gesproken nooit zouden zijn toegestaan. Volgens de Busó-traditie moeten het gezicht en de identiteit van een Busó altijd verborgen blijven. Sommige mensen wisselen zelfs regelmatig van masker om niet herkend te worden. Voor als je er zelf niet bij kunt zijn, zijn er Busó-filters voor Facebook en Instagram waarmee je jezelf online kunt uitdossen met zo’n masker.
Van de Balkan naar Mohács
Al met al is het Busójárás-festival toch heel wat anders dan bijvoorbeeld ons paasfeest. De oorsprong is dan ook anders. Busójárás is een traditie van de inheemse Zuid-Slavische Šokci uit Mohács. Er wordt wel beweerd dat deze tradtitie is ontstaan uit de manier waarop de plaatselijke bevolking de Turkse bezetters verjoeg. De inwoners van Mohács zouden zich hiervoor verstoppen in de moerassen, uitgedost in enge maskers. Door veel lawaai te maken, zouden ze de bijgelovige Turkse soldaten op de vlucht jagen. Maar in werkelijkheid brachten de Šokci deze traditie waarschijnlijk mee toen ze lang geleden vanuit de Balkan hiernaartoe kwamen. In de loop der jaren heeft die traditie zich ontwikkeld tot het huidige festival.
Ben jij er wel eens bij geweest?
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.
